Εισαγωγή

Η έκθεση ακολουθεί τα βήματα της ελληνικής τυπογραφίας στον ελλαδικό χώρο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Καλύπτει την περίοδο 1821–1827 και αφορά στην έκδοση εφημερίδων, προκηρύξεων, φυλλαδίων, μονόφυλλων, συνταγμάτων, καθώς και λογοτεχνικών και εκπαιδευτικών βιβλίων. Σαν πρώτη ύλη για το στήσιμο της έχει χρησιμοποιηθεί η Συλλογή του Ιωάννη Γενναδίου, καθώς και οι μετέπειτα προσκτήσεις που συμπληρώνουν κάποια από τα κενά της Συλλογής του.

Πυρήνας της Γενναδείου Βιβλιοθήκης είναι η προσωπική συλλογή του Ιωάννη Γενναδίου (1844-1932), ίσως η πλουσιότερη συλλογή βιβλίων με θεματική τον Ελληνισμό και τη συνέχεια του. Σε αυτήν τη Συλλογή σημαντική θέση κατέχει πρωτογενές υλικό, χειρόγραφα, λευκώματα και πίνακες, σχετικά με την Ελληνική Επανάσταση, αλλά και σύγχρονες με αυτήν εκδόσεις.

Χτισμένη πάνω στην ιδέα μιας συνέχειας του Ελληνισμού, η Συλλογή καλύπτει όλο το φάσμα των διαδρομών της ελληνικής τυπογραφίας από τις απαρχές της μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Σημαντική θέση καλύπτει η τυπογραφία στην εποχή του Διαφωτισμού, αλλά και τα τυπογραφεία που ιδρύθηκαν στον ελλαδικό χώρο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Τα τριάντα τεκμήρια τυπωμένα την περίοδο 1821-1827 που παρουσιάζονται στην έκθεση αποτελούν τεκμήρια ιστορίας της Επανάστασης του 1821.

Οι περισσότερες εκδόσεις της περιόδου λειτούργησαν σαν εργαλείο για τις πρώτες ανάγκες της Διοίκησης, όπως οι εφημερίδες, οι προκηρύξεις και τα συντάγματα. Ο πρώτος νομοθετικός κώδικας, ο Κῶδιξ τῶν Νόμων, βιβλία δικαίου και ακόμα εγχειρίδια διοίκησης, συχνά μεταφρασμένα από ξένες γλώσσες, μαρτυρούν την προσπάθεια οργάνωσης νομοθετικού και διοικητικού συστήματος ενός νεοσύστατου κράτους.

Από τα τέσσερα βιβλία λογοτεχνίας της Συλλογής, τα τρία, τυπωμένα στο Ναύπλιο, έχουν θεματική την Ελληνική Επανάσταση, έχουν δηλαδή ιδεολογικό ή ακόμα και στρατευμένο χαρακτήρα. Εξαίρεση αποτελούν τα Λυρικά του Χριστόπουλου. Τέλος, σε ό,τι αφορά στην εκπαίδευση υπάρχουν μόνο δύο βιβλία, ενώ στα τυπογραφεία της Χίου και των Κυδωνίων που συνδέονται με το Νεοελληνικό Διαφωτισμό, η πλειοψηφία των βιβλίων ήταν εκπαιδευτικού χαρακτήρα.