Τυπογραφία της Διοίκησης
Ναύπλιο (1825 – 1827)

Η ιστορία της παρουσίας του τυπογραφείου στο Ναύπλιο συνδέεται στενά με την ιστορία της έδρας της Διοίκησης. Εκεί εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά το τυπογραφείο της Διοίκησης με βασικό σκοπό την έκδοση της εφημερίδας της. Το τυπογραφείο του Ναυπλίου λειτούργησε με τρία πιεστήρια, ένα πιεστήριο με γαλλικά στοιχεία -που υπήρχε ήδη στο Ναύπλιο όταν έφτασε ο Μαυροκορδάτος-, μια από τις λιθογραφίες που είχε φέρει ο Στάνχοπ και μεταφέρθηκε εκεί και ένα νέο τυπογραφείο παραγγελμένο από την Αγγλία ειδικά για την εκτύπωση της εφημερίδας. Διευθυντής του τυπογραφείου ορίστηκε ο Παύλος Πατρίκιος (Φεβρουάριος 1825) και στοιχειοθέτης της Εφημερίδας ο Κωνσταντίνος Τόμπρας. Τον Σεπτέμβριο του 1825 διορίστηκε συντάκτης της εφημερίδας ο Θεόκλητος Φαρμακίδης. Η Γενική Εφημερίς της Ελλάδος εκδόθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1825. Λίγους μήνες αργότερα θα υπάρξουν προβλήματα λόγω συγκρούσεων του Φαρμακίδη με το Βουλευτικό(?), αλλά και λόγω της διαμαρτυρίας και απεργίας των εργαζομένων στο τυπογραφείο (7 Μαρτίου 1826). Ο Κωνσταντίνος Τόμπρας, που θεωρήθηκε πρωταίτιος, φυλακίστηκε και οι περισσότεροι απεργοί απολύθηκαν. Τον Ιούνιο του 1827 ο Φαρμακίδης παραιτείται και τη θέση του θα αναλάβει ο Γιώργος Χρυσίδης. Το τυπογραφείο ανέλαβαν διαδοχικά ο Παύλος Πατρίκιος και ο Γεώργιος Μεσθενέας. Το τυπογραφείο θα ακολουθεί τις αλλαγές έδρας της Διοίκησης κι έτσι θα μεταφερθεί από το Ναύπλιο στην Αίγινα, από εκεί στον Πόρο, πίσω στο Ναύπλιο και ξανά στην Αίγινα. Θα εκδώσει δεκαοκτώ βιβλία-φυλλάδια και εκατόν είκοσι πέντε μονόφυλλα.
Γενικὴ ἐφημερὶς τῆς Ἑλλάδος. Ναύπλιο, Αἴγινα, Πόρος: Ἐν τῆ τυπογραφίᾳ τῆς Διοικήσεως, 1825 - 1832. Η Γενική Εφημερίς της Ελλάδος ήταν το επίσημο έντυπο της Διοίκησης. Κυκλοφόρησε από τις 7 Οκτωβρίου του 1825 μέχρι τις 23 Μαρτίου του 1832. Κάλυψε τις ανάγκες της Κυβέρνησης για επτά χρόνια και είναι προδρομικό έντυπο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Οι τόποι έκδοσής της θα είναι διαδοχικά το Ναύπλιο, η Αίγινα και ο Πόρος. Εκδότες του ήταν οι Θεόκλητος Φαρμακίδης (1825-1827), Γεώργιος Χρυσίδης (1827-1831) και Ιωάννης Γαλιάτσας (1831-1832). Σαν επίσημο όργανο δημοσίευε επίσημα έγγραφα και αποφάσεις, κυβερνητικές ανακοινώσεις, τα Πρακτικά του Βουλευτικού.
«Πολιτικὸν Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος, Συνταχθὲν, ἀνακριθέν, καὶ ἐπικυρωθὲν κατὰ τὴν Γ΄ ἐθνικὴν Συνέλευσιν,» Ἐν Τροιζῆνι 1827 κατὰ μῆνα Μάϊον. Ἐκ τῆς τυπογραφίας τῆς Κυβερνήσεως. [Τόπος έκδοσης πιθανά το Ναύπλιο]. Πρώτη έκδοση με τον τίτλο «Πολιτικόν Σύνταγμα». Τα προηγούμενα συντάγματα είχαν εκδοθεί με τον τίτλο «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος». Πρόκειται για τη δεύτερη αναθεώρηση του ελληνικού Συντάγματος. Ψηφίστηκε στην Τροιζήνα το Μάιο του 1827, από τη Γ΄ Εθνοσυνέλευση. Το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος» θεωρήθηκε το πιο φιλελεύθερο και δημοκρατικό της εποχής του. Διακηρύσσει τις αρχές της λαϊκής κυριαρχίας και της θρησκευτικής ελευθερίας. Επανατυπώθηκε το 1831 στην Ερμούπολη από τον Νικόλαο Βαρότση.
«Ἀποσπάσματα ἐκ τῶν τοῦ κυρίου Βαττέλου Περὶ Δικαίου Τῶν Ἐθνῶν Μεταφρασθέντα εἰς τὴν καθωμιλουμένην Ἁπλοελληνικὴν Διάλεκτον». 
Ὑπὸ Σ: Σ: Ναύπλιον. Ἐν τῇ Τυπογραφίᾳ τῆς Διοικήσεως. 1825. Πρώτη έκδοση στα ελληνικά του έργου του Ελβετού Emer (Emmerich) de Vattel (1714-1767), «Droit des Gens ou Principes de la loi Naturelle Appliques à la Conduite et aux Affaires des Nations et des Souverains» (Λονδίνο, 1758) που αφορούσε σε ζητήματα δικαίου. Μεταφράστηκε αποσπασματικά από τον Σπυρίδωνα Σκούφο, που υπογράφει με το ψευδώνυμο Πατριώτης.
«Νικήρατος Δρᾶμα εἰς τρεῖς πράξεις, ὑπὸ Ἑλληνίδος τινὸς συντεθὲν». Ἐν Ναυπλίῳ. Ἐν τῇ Τυπογραφίᾳ τῆς Διοικήσεως. 1826. Η πρώτη έκδοση του πεζού δράματος Νικήρατος, που αφορά στην άλωση του Μεσολογγίου, δημοσιεύτηκε ανώνυμα. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο πολιορκημένο Μεσολόγγι και καταλήγει στην ηρωική Έξοδο. Ο Νικήρατος ήταν το πρώτο θεατρικό έργο που βασίστηκε σε ιστορικό γεγονός της Επανάστασης. Το έργο γράφτηκε το 1826, τρεις μόνο μήνες μετά την Έξοδο, από τη σημαντική λογία Ευανθία Ν. Καΐρη (1799 -1866), αδελφή και μαθήτρια του Θεόφιλου Καΐρη. Δημοσιεύτηκε επώνυμα από τον Αλέξανδρο Σούτσο στην εφημερίδα Ό Φίλος τοϋ Νόμου (αρ. 266, 7 Φεβρουαρίου 1827. Ο Νικήρατος ανέβηκε πρώτη φορά το 1827 (ή το 1830) και αργότερα το 1838 στην Ερμούπολη.
Αντίτυπο με αφιέρωση της συγγραφέως: "Τω αξιοτίμω Κυρίω Αμβροσίω Φιρμίνω Διδότω | Η Ευανθία Ν. Καϊρη"
«Ὁ πυρπολισμὸς τοῦ ὈθΟμανικοῦ Στόλου εἰς Νεόκαστρον. Ἡρωΐς εἰς ᾨδὰς δύω διῃρημένη» Συντεθεῖσα ὑπὸ Γ. Ἀναξαγόρα Ναύτη. Τῇ α! Δεκεμβρίου 1827. Χωρίς τόπο έκδοσης. Πιθανά Ναύπλιο, Τυπογραφία της Διοικήσεως. Ο Ιωάννης Γεννάδιος στον κατάλογο του σημειώνει: “From the Press of Hydra”. Στη σελίδα τίτλου: “ Il faut un dieu des lois, des vertues et des arts. Odes patriot: par Brun”. Δύο ωδές για τη ναυμαχία στο Ναυαρίνο που έγινε στις 20 Οκτωβρίου του 1827. Στη ναυμαχία ο οθωμανικός στόλος καταστράφηκε από τη συμμαχική δύναμη της Ρωσίας, της Γαλλίας και της Αγγλίας. Το Νιόκαστρο Ναυαρίνου ή Νεόκαστρο Ναβαρίνου είναι οθωμανικό κάστρο – φρούριο στον κόλπο του Ναυαρίνου.
Ο Γεώργιος (Αναξαγόρας) Ναύτης (1810-1877) ανήκε σε οικογένεια Φιλικών από τη Σμύρνη. Η μητέρα του Κυριακή, σύζυγος Μιχαήλ Ναύτη ήταν η μοναδική γυναίκα που έδωσε τον όρκο της Φιλικής Εταιρείας. Ο ίδιος ήταν δικηγόρος με σπουδές στην Ιταλία, στο Πανεπιστήμιο της Πίζας. Επέστρεψε στην Αθήνα, αφού τέλειωσε τις σπουδές του και διορίστηκε εισαγγελέας Πρωτοδικών στην Τρίπολη και αργότερα αντεισαγγελέας στον Άρειο Πάγο. Ένα από τα θεατρικά έργα που συνέγραψε είναι «Ο θάνατος του Καραϊσκάκη», το οποίο ανέβηκε σε σκηνή της Αθήνας το 1836.
«Σάλπισμα Πολεμισ«Σάλπισμα Πολεμιστήριον Περιέχον τὰ τῆς Ἑλλάδος». Ποίημα νεοφανὲς Δημητρίου Γουζέλη. Ἐν Ναυπλίῳ. Ἐν τῇ Τυπογραφίᾳ τῆς Διοικήσεως. 1827. Το ποίημα είναι εμπνευσμένο από γεγονότα της επανάστασης. Συντέθηκε από τον Δημήτριο Γουζέλη, όπως ο ίδιος επισημαίνει «τον Τρυγητήν 1826 εν Ναυπλίω».
Ο Δημήτριος Γουζέλης (23 Φεβρουαρίου 1774-17 Απριλίου 1843), ποιητής και θεατρικός συγγραφέας από τη Ζάκυνθο, καταγόταν από εύπορη οικογένεια και είχε λάβει καλή μόρφωση στο μοναστήρι Φραγκισκανών της Παναγίας των Χαρίτων (Santa Maria delle Grazie) και ιδιαίτερα από το Λατίνο ιερέα Νικολό Ρεϊνώ (Nicolo Reinaud). Ήλθε στην Πελοπόννησο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης και έλαβε μέρος στις μάχες της Τριπολιτσάς και του Νεοκάστρου. Το γνωστότερο έργο του είναι η κωμωδία «Χάσης: το τζάκωμα και το φτιάσιμον».
«Αἱ Ἀναγκαιόταται Γνώσεις εἰς τὰ παιδία, Τὰ ὁποῖα ἐπροχώρησαν ὁπωσοῦν εἰς τὴν ἀνάγνωσιν. Βιβλίον ὠφελιμώτατον εἰς τὴν μικρὰν ἡλικίαν», μεταφρασθὲν ἐκ τῆς Γαλλικῆς γλώσσης Ὑπὸ Ν. Ε. Καὶ τυπωθὲν διὰ δαπάνης Παύλου Πατρικίου. Τῇ 25 Μαΐου 1826. Σχολικό βιβλίο. Πρώτη έκδοση στα ελληνικά, μεταφρασμένη από τα γαλλικά. Η μετάφραση αποδόθηκε στον Νικόλαο Γ. Φαρδούλη (σύμφωνα με τον Δαβίδ Αντωνίου). Ο Ν. Φαρδούλης ήταν από τη Σμύρνη και δραστηριοποιήθηκε από το 1835 έως το 1855. Υπήρξε καθηγητής στο Γυμνάσιο της Σύρου και μεταφραστής βιβλίων από τη γαλλική γλώσσα.
Στο βιβλίο δεν αναφέρεται τόπος έκδοσης και τυπογραφείο, αλλά θεωρείται ότι εκδόθηκε στο Ναύπλιο όπου εργάστηκε ο τυπογράφος Παύλος Πατρίκιος, με δαπάνη του όποιου τυπώθηκε το βιβλίο.
«Διονυσιὰς Γραμματικὴ τῶν Ὀκτὼ Μερῶν τοῦ Λόγου Μεθοδικῶς τε καὶ κατ` ἐρωταπόκρισιν συντεθεῖσα παρὰ τοῦ Ἀρχιμανδρίτου καὶ Ἰατροδιδασκάλου, Κυρίου Διονυσίου Πύρρου τοῦ Θετταλοῦ. Νῦν πρῶτον τύποις ἐκδίδεται πρὸς ὄφελος τῶν νέων τῶν φιλομούσων Ἑλλήνων. Συνεργείᾳ τοῦ Ἐκλαμπροτάτου Πεϊζαδὲ Γεωργίου Μαυρομιχάλου, τοῦ ἀξίου Σπαρτιάτου.» Ἐν Ναυπλίῳ, τῇ 18. τοῦ 1827. Ἀπριλλίου. Πρώτη και ίσως μοναδική έκδοση της «Γραμματικὴς τῶν Ὀκτὼ Μερῶν τοῦ Λόγου του Διονυσίου Πύρρου». Σελίδα τίτλου με τυπωμένη τη σφραγίδα του Διονυσίου Πύρρου. Ο «πεϊζαδὲς» Γεώργιος Μαυρομιχάλης (1800 - 22 Οκτωβρίου 1831) της Σπάρτης, τρίτος γιος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη ήταν Φιλικός, αγωνιστής του 1821 και ένας από τους δολοφόνους του Ιωάννη Καποδίστρια.
Ο "αρχιμανδρίτης και ιατροδιδάσκαλος" Διονύσιος Πύρρος ( 1777, Καστανιά Τρικάλων -1853, Αθήνα) ανέπτυξε διδακτική, συγγραφική και κοινωνική δράση. Σπούδασε μαθηματικά, αστρολογία, γεωγραφία και θεολογία. Φοίτησε στα σχολεία του Τυρνάβου και των Κυδωνιών. Μαθήτευσε στους Ιωάννη Πέζαρο και Βενιαμίν Λέσβιο, σπούδασε ιατρική στην Ιταλία, κι αργότερα δίδαξε φιλοσοφία και επιστήμες στην Αθήνα. Ασχολήθηκε και με τη δημιουργία χαρτών και προσπάθησε να δημιουργήσει εργοστάσιο χαρτοποιίας, χωρίς επιτυχία. Μετά την Επανάσταση ίδρυσε λιθογραφείο στην Αθήνα.
Προηγούμενο
Επόμενο